نگهداری از حیوانات خانگی و تأثیر آن بر سلامتی انسان

اگر کسی حس محبت حیوانات را چشیده باشد، غیر ممکن است بتواند تاثیر آن را حداقل بر روی روحیه‌اش انکار کند! لمس کردن یک حیوان برای چند ثانیه چنان حس آرامشی به انسان می‌دهد که حتی برای چند دقیقه به چیزی جز محبت و عشق فکر نخواهد کرد؛ حال تصور کنید که اگر در کنار آن حیوان زندگی کند چه تاثیرات عمیقی می‌تواند بر روی او بگذارد.

تاثیراتی که نگهداری از حیوانات خانگی بر روی زندگی و سلامتی ما می‌گذارند انکار ناپذیر است. معمولاً زندگی افرادی که از حیوانات خانگی نگهدار می‌کنند به دو بخش قبل از او و بعد از او تبدیل می‌شود! البته این تاثیرات جدای از زندگی بر روی سلامتی انسان نیز اثر گذار هستند. اگر دوست دارید در مورد تاثیر نگهداری از حیوانات خانگی بر سلامت انسان بیشتر بدانید، با ما در ادامه مطلب همراه باشید.

آیا نگهداری از حیوانات خانگی بر روی سلامتی انسان اثر می‌گذارد؟

تعامل با حیوانات همراه (از جمله سگ، گربه، خرگوش، جوندگان، اسب، ماهی، پرندگان، خزندگان و دوزیستان) می‌تواند طیف وسیعی از مزایای سلامت جسمی و روانی را برای افراد داشته باشد. سلامت و رفاه حیوانات و انسان ارتباط تنگاتنگی با هم دارند و حیوانات به عنوان مروج و پیش بینی کننده سلامت انسان توصیف شده‌اند. در ادامه به بررسی اثرات جسمی و روانی نگهداری از حیوانات می‌پردازیم:

تاثیر نگهداری از حیوانات خانگی بر روی سلامت جسمانی

اکثر تحقیقات در مورد تاثیرات جسمی نگهداری حیوانات همراه بر روی سگ‌ها متمرکز شده است. بررسی شده است که کسانی که سگ‌ها را به عنوان حیوان خانگی خود انتخاب کرده‌اند، زمان بیشتری را برای فعالیت و ورزش بیرون از خانه سپری می‌کنند، مثلاً سگ‌های خود را برای پیاده روی به بیرون می‌برند و همین فعالیت با پارامترهای سلامت فیزیکی بهتر (مثلاً شاخص توده بدنی پایین تر) مرتبط است.

همچنین مشخص شده است که صاحبان سگ‌ها دارای نشانگرهای سلامت قلبی عروقی بهتری هستند (مانند ضربان قلب کمتر در حالت استراحت، فشار خون پایین، کلسترول پایین تر) و خطر کمتر مرگ ناشی از مشکلات قلبی عروقی. با این حال، مطالعات مختلف نتایج متناقضی پیدا کرده‌اند و بررسی‌کنندگان هشدار داده‌اند که کاهش خطرات قلبی عروقی نباید دلیل اصلی نگهداری از حیوان خانگی باشد!

تاثیر نگهداری از حیوانات خانگی بر روی سلامت روانی

حیوانات خانگی می‌توانند با ایجاد انگیزه، همراهی، تسکین استرس و آسایش و کمک به حفظ برنامه‌های روزمره برای سلامت روان افراد مفید باشند. آن‌ها همچنین می‌توانند برای درمان و کمک به افراد مبتلا به بیماری روانی، اوتیسم و ​​اختلالات رشدی ایفای نقش کنند. این حیوانات همچنین برای افرادی که استرس بالایی دارند، باعث کاهش استرس و اضطراب می‌شوند و به افراد عزت نفس و اعتماد به نفس می‌دهند.

تماس و ارتباط روزمره با حیوانات، معمولاً تأثیر بسیار مثبتی بر روی سلامتی روحی و روانی انسان ایجاد می‌کند و این به دلیل ایجاد رابطه و پشتیبانی عمیق عاطفی در میان آن‌هاست. این نوع از رابطۀ عاطفی بین انسان و حیوانات که نتیجۀ نگهداری از حیوانات در خانه است، میزان استرس‌های روزمرۀ افراد را کم می‌کند و از بروز بیماری‌ها و مشکلات مرتبط با نگرانی نیز جلوگیری خواهد کرد. صاحبان حیوانات خانگی معمولاً شانس بیشتری برای پشت سر گذاشتن عوارض ناشی از بیماری‌هایی مانند سرطان، سکته­‌های مغزی و قلبی و…خواهند داشت.

مزایای اجتماعی

حیوانات خانگی و همراه می‌توانند احساس تنهایی و انزوا را مهار کنند، ارتباطات اجتماعی را تسهیل کنند و از لحاظ ارتباطات اجتماعی ما را حمایت کنند. به عنوان مثال، بسیاری از مردم با حیوانات خود صحبت می‌کنند و به آن‌ها اعتماد دارند.

مسئلۀ قابل توجه این است که به نظر می‌رسد نداشتن روابط مناسب اجتماعی، تأثیرات مخربی بر روی سلامت افراد خواهد گذاشت. در بعضی مواقع اثرات مخرب این فقدان می‌تواند با آسیب عارضه‌هایی مانند فشار خون بالا، چاقی، مصرف دخانیات و کم تحرکی برابر باشد. نتایج مطالعات، حاکی از تأثیر مثبت نگهداری از حیوانات در افزایش ارتباط‌ها و تعاملات اجتماعی است.

سودمندی دیگر نگهداری از حیوانات ایجاد رضایت درونی در فرد است که با لذت بردن از تفریح‌ها و گردش‌های مشترک و تمدد اعصاب و کاهش فشار و استرس‌های روزانه همراه خواهد شد و نتیجۀ همۀ این دوستی‌ها و همراهی‌ها تأثیر مثبت و سازنده بر روی بهداشت فکری فردی است که نگهداری از حیوانات را انتخاب می‌کند.

مزایای نگهداری از حیوانات خانگی برای کودکان

به طور کلی، حیوانات همراه برای رشد عاطفی، شناختی، رفتاری، آموزشی و اجتماعی کودکان و نوجوانان مفید هستند. در جوانان، حضور یک حیوان همراه می‌تواند نیازهای دلبستگی را برآورده کند، اضطراب و تنهایی را کاهش دهد، عزت نفس را بهبود بخشد، تنظیم عاطفی را تسهیل کند و به ایجاد انعطاف‌پذیری و تقویت همدلی کمک کند. حضور یک حیوان همراه با بهبود نتایج یادگیری (مانند سواد، مهارت‌های کلامی) مرتبط است، زیرا حیوانات ممکن است حس کنجکاوی را تحریک کنند، استرس را کاهش دهند و منبعی از حمایت بدون قضاوت و بدون قید و شرط ارائه دهند. بزرگ شدن با حیوانات همراه نیز با بروز کمتر آلرژی در زندگی همراه بوده است.

مزایای نگهداری از حیوانات خانگی برای افراد مسن

تعامل با حیوانات همراه می‌تواند کیفیت زندگی افراد مسن را بهبود بخشد، علائم افسردگی و اضطراب را کاهش دهد، علائم زوال عقل را کاهش دهد، آمادگی جسمانی را افزایش دهد و پارامترهای سلامتی (مانند فشار خون) را بهبود بخشد.

همانطور که اشاره کردیم نگهداری از حیوانات در خانه، میزان تعاملات اجتماعی افراد را افزایش می‌دهد و از این طریق نیز با خارج کردن فرد از انزوا و تنهایی، تأثیر غیر مستقیمی بر روی سلامت اجتماعی آن‌ها خواهد گذاشت و در این زمینه مانند یک کاتالیزور اجتماعی ظاهر می‌شود. بنابراین نگهداری از حیوانات برای افرادی مانند معلولان و سالخورده‌ها، که میزان احتمال مبتلا شدن به انزوای اجتماعی در آن‌ها بالاتر است، بسیار مفید خواهد بود.

تاثیرات نگهداری از حیوانات خانگی بر روی سلامت عمومی

بررسی‌های ملی در مقیاس بزرگ نشان داده است که اعضای خانواده‌هایی که حداقل پنج سال حیوان خانگی داشته‌اند، نسبت به افرادی که هرگز حیوان خانگی نداشته‌اند، به طور قابل‌توجهی کمتر به پزشک مراجعه کرده‌اند، که همین تاثیر این امر را بر روی سلامت عمومی نشان می‌دهد.

نکته‌هایی در زمینۀ تصمیم به نگهداری از حیوانات خانگی

تصمیم به ادامه یا آغاز نگهداری از حیوانات تصمیم بسیار مهمی است و باید با بررسی جوانب کامل گرفته شود. در انگلستان حدود نیمی از خانواده‌ها در خانه‌های خود از حیوانات مختلف نگهداری می‌کنند و اغلب آن‌ها حیوانات را عضوی از خانوادۀ خود می‌دانند.

اگرچه حیوانات خانگی می‌توانند از بسیاری جهات به مردم کمک کنند، اما مهم است که در مورد تاثیرات نگهداری از حیوانات خانگی بر روی سلامت انسان اغراق نکنیم زیرا این امر می‌تواند انتظارات غیر واقعی ایجاد کند. سلامت انسان پیچیده است و عوامل زیادی بر آن تأثیر می‌گذارد (هم به طور مثبت و هم منفی). اثرات حیوانات همراه بر پارامترهای سلامت انسان بسته به طیف وسیعی از انسان (به عنوان مثال کیفیت پیوند انسان و حیوان)، حیوان (مانند نوع حیوان همراه)، و عوامل طراحی مطالعه (مثلاً کدام پارامتر سلامتی) می‌تواند متفاوت باشد. در حالی که اکثر مطالعات گزارش می‌دهند که حیوانات همراه اثرات مفیدی بر سلامت انسان دارند، برخی از مطالعات هیچ ارتباطی را پیدا نکرده‌اند.

ایجاد وابستگی عاطفی نزدیک به حیوانات و مسئولیت برآوردن نیازهای آن‌ها می‌تواند شامل چالش‌هایی مانند مالی، عاطفی و سلامت جسمی نیز باشد. همچنین خطرات احتمالی تصادف، آلرژی و بیماری وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. با این وجود، یک نظرسنجی در سراسر استرالیا در سال 2022 که توسط Animal Medicines استرالیا انجام شد، نشان داد که بیش از 85٪ از صاحبان حیوانات خانگی گزارش کردند که حیوانات آن‌ها تأثیر مثبت کلی بر زندگی آن‌ها دارند. با ارائه مراقبت از حیوانات همراه که نیازهای جسمی و روحی آن‌ها را برآورده می‌کند، افراد می‌توانند تأثیر مثبتی بر سلامت و رفاه حیوان خود داشته باشند و این یکی از مؤلفه‌های مهم مالکیت مسئولانه حیوان خانگی است.

سخن پایانی

مزیت‌های نگهداری از حیوانات خانگی، به نوع حیوانی که قصد نگهداری از آن را دارید بستگی دارد. همانطور که بیان شد براساس بررسی‌ها، شانس زنده ماندن در افرادی که دچار سکتۀ قلبی شده و صاحب سگ بودند، بیشتر از صاحبان گربه‌ها یا کسانی بود که هیچ حیوانی نداشتند. بعضی‌ها معتقدند علت این امر پیاده روی کردن بیماران قلبی همراه سگ‌هایشان است و عده‌ای دیگر نیز آن را با بهره مند شدن از حمایت‌های اجتماعی در نتیجۀ نگهداری از سگ‌ها مرتبط می‌دانند.

بعضی از سگ‌ها می‌توانند در زمان بروز حمله‌های صرع، افت قند خون و… به صاحبان خود اخطار بدهند. چگونگی این امر هنوز کشف نشده و بعضی‌ها آن را به حس دقیق بویایی در سگ‌ها و توانایی ارزیابی کردن نحوۀ ایستادن صاحبانشان مرتبط می‌دانند. لازم به ذکر است که بعضی سگ‌ها هم راهنمای صاحبان نابینای خود هستند. وجود این مزیت‌ها در نگهداری از حیوانات موجب شده تا در کشورهای پیشرفته و متمدن، حیوانات عضوی دائمی از خانواده‌ها محسوب شوند و اختیارات و حقوق مربوط به خود را داشته باشند. اگر شما هم تصمیم به نگهداری از حیوانات خانگی گرفته‌اید و در این زمینه نیاز به مشاوره دارید، می‌توانید از مشاوره دامپزشکی پلتفرم پت بوم استفاده کنید.

منابع: org.au | sgu.edu

سوالات متداول

چرا باید قبل از نگهداری از حیوانات خانگی درمورد آن تحقیق کنیم؟

هر فرد سبک زندگی و وضعیت سلامتی خاص خود را دارد. از طرفی شرایط سایر اعضای خانواده نیز باید در نظر گرفته شود تا هیچ مشکلی در مورد نگهداری از حیوان خانگی وجود نداشته باشد. شما ممکن است نسبت به یک حیوان خانگی خاص آلرژی داشته باشید و یا ممکن است اصلاً توانایی مالی نگهداری از حیوان خانگی را نداشته باشید. همه این موراد اهمیت تحقیق و مشورت با فرد متخصص را در زمینه نگهداری از حیوان خانگی را نشان می‌دهد.

آیا نگهداری از حیوانات خانگی برای کودکان خطرناک است؟

لزوماً به این صورت نیست. اتفاقاً اگر حیوان خانگی مناسبی را برای نگهداری انتخاب کنید، نه تنها برای کودک شما خطرناک نخواهد بود بلکه در زمینه‌های مختلف به رشد او کمک خواهد کرد. البته فراموش نکنید که ارتباط حیوانات با کودکان باید تحت نظر شما انجام شود تا هیچ خطری کودک دلبند شما را تهدید نکند.

آیا صرفاً نگهداری از یک حیوان خاص باعث تاثیرات مثبت بر روی سلامتی انسان می‌شود؟

خیر، هر حیوانی می‌تواند تاثیر گذار باشد اما عمدتاً تحقیقات انجام شده بر روی تاثیر سگ بر روی سلامت انسان است.