بیماری‌های تنفسی در گربه‌ها، به‌ویژه در جمعیت‌های با تراکم بالا مانند پناهگاه‌ها، پرورشگاه‌ها و کلنی‌های گربه‌های وحشی شایع است. انواع ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و تک یاخته‌ها باعث این بیماری‌ها می‌شوند که بر سلامت گربه‌ها تأثیر منفی می‌گذارند. در حالی که واکسن‌ها به میزان زیادی شیوع بیماری‌های تنفسی جدی را در گربه‌ها کاهش داده‌اند، اما عوامل بیماری‌زای بسیار مسری را که باعث آن‌ها می‌شوند از بین نبرده‌اند. اگر می‌خواهید در مورد بیماری‌های تنفسی گربه بیشتر بدانید، با ما در ادامه مطلب همراه شوید.
عفونت‌های تنفسی گربه
عفونت می‌تواند در نواحی فوقانی و تحتانی دستگاه تنفسی رخ دهد. دستگاه تنفسی فوقانی شامل مجاری بینی، سینوس‌ها، حفره دهان، پشت حفره دهان و بینی (حلق) و چین‌های صوتی (حنجره) است. دستگاه تنفسی تحتانی شامل نای، برونش و ریه است.
آیا نیاز دارید با دامپزشک صحبت کنید؟
علائم عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی شامل ترشحات شفاف یا رنگی از چشم‌ها یا بینی، سرفه، عطسه، تورم غشاهای مخاطی اطراف چشم، زخم در دهان، بی‌حالی و بی‌اشتهایی است. در موارد نادر، گربه‌ها ممکن است دچار مشکل تنفسی جدی‌ای شوند.
عفونت‌های دستگاه تنفسی تحتانی ممکن است باعث سرفه، بی‌حالی، بی‌اشتهایی و تنفس دشوار یا سریع شود. البته این علائم می‌توانند بین چند بیماری مشترک باشند پس برای تعیین بیماری باید حتماً به دامپزشک مراجعه شود.
در ادامه به بررسی چند بیماری رایج تنفسی در گربه‌ها می‌پردازیم:
ویروس هرپس گربه یا FVR (Feline Viral Rhinotracheitis)
گربه‌های جوان و نوجوان بیشتر مستعد ابتلا به این عفونت رایج هستند. تا 97 درصد از گربه‌ها در طول زندگی خود در معرض ویروس هرپس گربه‌ها قرار می‌گیرند و این ویروس در 80 درصد از گربه‌های مبتلا، عفونت مادام العمر ایجاد می‌کند. از این تعداد، تا 45٪ به طور دوره‌ای ویروس را پخش می‌کنند، که البته این مورد معمولاً در صورت استرس اتفاق می‌افتد.
علائم بالینی هرپس ویروس گربه چیست؟
عفونت هرپس که معمولاً به عنوان رینوتراکئیت ویروسی گربه (FVR) نامیده می‌شود، می‌تواند باعث علائم تنفسی فوقانی (که در بالا ذکر شد) شود. زخم قرنیه و ورم ملتحمه نیز می‌تواند از علادم بیماری باشد.
اگر می‌خواهید در مورد بیماری‌های چشم گربه بیشتر بدانید، خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد می‌کنیم: انواع بیماری چشم گربه + راه درمان
تشخیص هرپس ویروس گربه به چه صورت است؟
FVR معمولاً با تشخیص علائم تنفسی فوقانی در گربه‌های جوان یا واکسینه نشده، یا ورم ملتحمه یا کراتیت عودکننده در گربه‌های مسن‌تر، همراه با نتایج آزمایش‌های تشخیصی مختلف، تشخیص داده می‌شود. این آزمایش‌ها شامل آزمایش پی سی آر است که دی ان ای ویروسی را شناسایی می‌کند. از این طریق ویروس تشخیص داده می‌شود.
آیا هرپس ویروس گربه درمان می‌شود؟
عوامل متعددی، از جمله شدت بیماری، هنگام تصمیم‌گیری بهترین درمان برای FVR در نظر گرفته می‌شوند. در همه موارد، مراقبت‌های حمایتی مناسب، مانند حفظ تغذیه کافی و هیدراتاسیون، بسیار مهم است. داروهای ضد گرفتگی بینی ممکن است در برخی موارد مفید باشند. توجه به این نکته مهم است که استرس ناشی از دادن دارو ممکن است حملات کراتیت و ورم ملتحمه را بدتر کند که در غیر این صورت ممکن است خود به خود فروکش کنند.
در موارد حاد عفونت در گربه‌های جوان، داروهای ضد ویروسی ممکن است به درمان ضایعات قرنیه و علائم تنفسی فوقانی کمک کنند. آنتی بیوتیک‌های سیستمیک همچنین می‌توانند برای کنترل عفونت‌های باکتریایی ثانویه که معمولاً با FVR رخ می‌دهند، استفاده شوند. موارد مکرر کراتیت یا ورم ملتحمه اغلب با داروهای ضد ویروسی، داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها و با محدود کردن استرس ناشی از شرایط شلوغ زندگی، جراحی‌ها، ورود گربه‌های جدید یا جابه‌جایی قابل کنترل هستند. گاهی اوقات مکمل لیزین توصیه می‌شود، البته که این درمان کاملاً بحث برانگیز است.
پیش آگهی بیماری هرپس گربه به چه صورت است؟
پس از آلوده شدن، گربه‌ها عفونت را تا پایان عمر در بدن خود نگه می‌دارند و ممکن است دوره‌های مکرر بیماری‌های تنفسی فوقانی و چشمی را تجربه کنند. در حالی که دوره‌های بیماری اغلب نسبتاً خفیف هستند و به خودی خود برطرف می‌شوند، عفونت‌ها در موارد نادر می‌توانند منجر به بیماری جدی‌تر و حتی مرگ در گربه‌هایی با مشکلات سلامتی شوند.
چگونه می‌توانم از ابتلای گربه‌ام به هرپس ویروس گربه جلوگیری کنم؟
واکسیناسیون علیه هرپس ویروس برای همه گربه‌ها توصیه می‌شود. اگرچه واکسن‌های فعلی در همه موارد از عفونت جلوگیری نمی‌کنند، اما شدت بیماری و دفع ویروس را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند. این برای سایر گربه‌های حساس، به ویژه آن‌هایی که با گربه واکسینه شده زندگی می کنند، نیز مفید است.
کلسی ویروس گربه (Feline Calicivirus)
کلسی ویروس گربه یک ویروس بسیار مسری و رایج در جمعیت گربه‌ها در سراسر جهان است. تقریباً 10 درصد از گربه‌هایی که در گروه‌های کوچک نگهداری می‌شوند، آلوده هستند، در حالی که تا 90 درصد از گربه‌هایی که در شرایط شلوغ‌تر مانند پناهگاه‌ها و پرورشگاه‌ها نگهداری می‌شوند، ممکن است آلوده شوند.
علائم بالینی کلسی ویروس گربه چیست؟
در حالی که بیشتر گربه های آلوده به کلسی ویروس علائم تنفسی فوقانی را نشان می‌دهند، عفونت ممکن است به دستگاه تنفسی تحتانی گسترش یابد و باعث ذات الریه شود. ذات الریه ویروسی ممکن است در اثر عفونت‌های باکتریایی ثانویه ریه‌ها تشدید شود و در نتیجه تنفس دشوارتر شود. در موارد نادر، گربه‌های حساس ممکن است دچار التهاب یا زخم در دهان شوند. حتی به ندرت، شکل سیستمیک شدیدتر بیماری رخ می دهد. این شکل تقریباً در دو سوم گربه‌های مبتلا کشنده است.
کلسی ویروس سیستمیک اغلب باعث تورم سر و اندام‌ها و زخم‌های پوسته پوسته و ریزش مو روی بینی، چشم‌ها، گوش‌ها و کف پا می‌شود. علاوه بر این، دهان و گوش‌ها ممکن است به دلیل آسیب کبدی، زرد شوند و گربه‌ها ممکن است خونریزی در دستگاه گوارش و زیر پوست را تجربه کنند. در موارد نادر، گربه‌ها ممکن است در هنگام عفونت یا پس از دریافت واکسن کلسی ویروس، به طور موقت لنگ بزنند.
تشخیص کلسی ویروس گربه به چه صورت انجام می‌شود؟
اگر زخم‌های دهانی و علائم بیماری حاد تنفسی فوقانی باعث مشکوک شدن دامپزشک به عفونت کالیسی ویروس شود، تشخیص را می‌توان با تکنیکی به نام واکنش زنجیره ای پلیمراز رونوشت معکوس (RT-PCR) تأیید کرد که می تواند ماده ژنتیکی کلسی ویروس را در نمونه های خون تشخیص دهد.
درمان کلسی ویروس گربه چگونه است؟
مراقبت‌های حمایتی، از جمله اطمینان از هیدراتاسیون و تغذیه کافی، حیاتی است. این مورد ممکن است چالش برانگیز باشد، زیرا ضایعات دردناک در دهان ممکن است خوردن و آشامیدن را دشوار کند، و گرفتگی مجرای بینی می‌تواند درک بوی غذا را که اشتها را تحریک می‌کند، مسدود کند. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می‌توانند درد دهان را به حداقل برسانند، و مجاری بینی باید با استفاده از داروهایی برای تجزیه مخاط، نبولیزاسیون با نمک و پاک کردن منظم با محلول نمکی پاک شود. لوله تغذیه‌ای که حفره دهان را دور می‌زند ممکن است تا زمان فروکش کردن ضایعات دهانی توصیه شود.
آنتی بیوتیک‌ها ممکن است برای مبارزه با عفونت‌های باکتریایی ثانویه در دهان و دستگاه تنفسی استفاده شوند. متأسفانه داروهای ضد ویروسی موجود یا بی‌اثر هستند یا عوارض جانبی قابل توجهی در گربه‌ها دارند. در حالی که گزارش شده است که برخی از گربه‌های مبتلا به عفونت شدید سیستمیک کلسی‌ویروس با دریافت ترکیبی از کورتیکواستروئیدها و اینترفرون بهبود می‌یابند، ایمنی و اثربخشی این درمان قبل از اینکه بتوان به طور معمول توصیه شود نیاز به آزمایش‌های دقیق‌تری دارد.
دامپزشکان ممکن است توصیه کنند که گربه‌های مبتلا به زخم‌های مزمن دهان، تمیز کردن شدید دندان را همراه با داروهای تعدیل‌کننده سیستم ایمنی، آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای تسکین‌دهنده درد دریافت کنند، اما مطالعات کنترل‌شده برای تعیین بهترین درمان برای این جنبه از عفونت کالیسی ویروس هنوز مورد نیاز است. برای بهترین درمان حتماً با دامپزشک گربه‌تان مشورت کنید.
پیش آگهی کلسی ویروی گربه به چه صورت است؟
پیش آگهی برای گربه‌های مبتلا به عفونت کلسی ویروس بستگی به شدت علائم دارد. گربه‌های مبتلا به بیماری‌های تنفسی فوقانی بدون عارضه، ذات‌الریه یا زخم‌های دهانی ممکن است طی چند روز یا چند هفته بهبود یابند، در حالی که آن‌هایی که بیماری سیستمیک شدید ( بیماری‌هایی که به‌طور همزمان چند اندام و بافت گوناگون بدن یا همه بدن را هدف قرار می‌دهند) دارند، پیش آگهی بسیار کمتری دارند.
پیش آگهی، یکی از واژگان پزشکی است که برای بیان پیش‌بینی آینده یک بیماری به کار می‌رود. در حقیقت پیش‌آگهی پیش‌بینی‌ای است که پزشک با توجه به وضعیت بالینی بیمار و سطح امکانات و پیشرفت‌های دانش پزشکی در آن زمینه برای بیمار خود دارد.
چگونه از ابتلای گربه‌ام به کلسی ویروس جلوگیری کنم؟
واکسیناسیون علیه کلسی ویروس گربه برای همه گربه‌های سالم توصیه می‌شود. اگرچه این واکسن 100% محافظت کننده نیست، اما احتمال ابتلا به بیماری شدید را کاهش می‌دهد.
کلامیدیوزیس گربه(Chlamydiosis)
کلامیدیا فلیس یک باکتری است که نمی‌تواند خارج از میزبان خود زنده بماند و بنابراین برای انتقال نیاز به تماس نزدیک بین گربه‌ها دارد. انتقال از طریق ترشحات چشمی صورت می‌گیرد. عفونت‌ها بیشتر در گربه‌های جوان و در گربه‌هایی که با تراکم بالا در پناهگاه‌ها و یا پرورشگاه‌ها نگهداری می‌شوند، رخ می دهند. تقریباً 20 درصد از گربه‌های دارای علائم تنفسی فوقانی و حدود 3 درصد از گربه‌هایی که ظاهر سالم دارند، ناقل این بیماری هستند.
علائم بالینی کلامیدیوزیس گربه چیست؟
گربه‌های آلوده معمولاً با ترشحات چشمی که در ابتدا شفاف است، اما بعداً حاوی مخاط است و ظاهری زرد و چرک مانند دارد، دچار ورم ملتحمه می‌شوند. به ندرت گربه های آلوده اشتهای خود را از دست می‌دهند. بی‌حالی گربه نیز می‌تواند از علائم آن به شمار رود.
تشخیص کلامیدیوزیس گربه چگونه انجام می‌شود؟
روش ارجح برای تایید عفونت استفاده از پی سی آر برای شناسایی کلامیدیوزیس از سواب چشم است. این ارگانیسم را می‌توان در آزمایشگاه نیز رشد داد، اما این روش به اندازه پی سی آر حساس نیست. گربه‌های واکسینه نشده را نیز می‌توان برای تعیین میزان آنتی بادی آزمایش کرد.
درمان کلامیدیوزیس گربه چیست؟
آنتی‌بیوتیک‌ها (مانند داکسی‌سایکلین و آموکسی‌سیلین) عموماً در درمان کلامیدیوز در گربه‌ها مؤثر هستند و درمان سیستمیک مؤثرتر از استفاده موضعی دارو برای چشم است.
آیا گربه‌های مبتلا به کلامیدیوزیس آینده خوبی دارند؟
پیش آگهی برای گربه‌های آلوده که به طور مناسب تشخیص داده شده و درمان می‌شوند، به طور کلی گربه‌های مبتلا، پیش آگهی مناسبی دارند.
چگونه از ابتلای گربه‌ام به کلامیدیوزیس جلوگیری کنم؟
در حالی که واکسن‌هایی در دسترس هستند، اما از عفونت جلوگیری نمی‌کنند، بلکه علائم را به حداقل می‌رسانند. واکسیناسیون برای گربه‌هایی که با گربه‌های دیگر زندگی می‌کنند و گربه‌هایی که قبلاً این بیماری در آن‌ها تشخیص داده شده است، توصیه می‌شود.
سخن پایانی
همانطور که بیان شد، بیماری‌های تنفسی در گربه‌ها متفاوت هستند که در بالا چند مورد از آن‌ها بررسی شد. علائم آن‌ها از آبریزش بینی و عطسه تا کراتیت و ورم چشم متنوع است. در صورتی که علائمی از بیماری در گربه خود مشاهده کردید، حتماً آن را با دامپزشک خود در میان بگذارید. اگر در این زمینه نیاز به راهنمایی‌های بیشتر داشتید، می‌توانید از دامپزشک آنلاین پلتفرم پت بوم استفاده کنید.
منبع: vet.cornell.edu
آیا نیاز دارید با دامپزشک صحبت کنید؟
ارتباط تلفنی و چت با دامپزشکان پت بوم به‌صورت شبانه‌روزی، برای دریافت مشاوره روی دکمه زیر کلیک کنید.
بدون دیدگاه