یبوست گربه؛ راهنمای تشخیص + راه‌های درمان

اگرچه یبوست گربه یک مشکل نسبتاً رایج است، اما علل و علائم آن می‌تواند از یک گربه به گربه دیگر متفاوت باشد. در این مقاله می‌توانید آن چه را که برای درمان سریع این مشکل و جلوگیری از ظهور ناگهانی آن درگربه خود نیاز دارید، مطالعه کنید.

اگر شک دارید که گربه شما یبوست دارد، بدون شک مشتاق هستید که بدانید چه چیزی باعث آن شده است و چگونه می‌توانید گربه مورد علاقه خود را تسکین دهید. در این مقاله به ارائه اطلاعات مورد نیاز در این زمینه، از علائم اولیه تا درمان یبوست گربه و راه‌هایی که می‌توانید از این مشکل جلوگیری کنید، پرداخته‌ایم.

یبوست گربه چیست؟

یبوست به عنوان تجمع غیرطبیعی مدفوع در روده بزرگ و حرکات دشوار روده تعریف می‌شود. این عارضه ممکن است منجر به کاهش دفعات یا عدم دفع مدفوع شود. با بروز این مشکل، مدفوع در روده بزرگ باقی می‌ماند. از آنجایی که یکی از وظایف اصلی روده بزرگ جذب آب است، مدفوع باقی مانده سفت و خشک شده و در نتیجه دفع مدفوع دشوارتر از قبل می‌شود. گربه‌های مبتلا به یبوست در تلاش برای اجابت مزاج زور می‌زنند و در نهایت دچار درد شکم می‌شوند.

برخی از گربه‌های دچار یبوست ممکن است مقادیر کمی مدفوع مایع یا خون را به دلیل زور زدن زیاد دفع کنند. احتمال دارد این مایع خارج شده با اسهال اشتباه گرفته شود، اما شما باید بدانید که خروج این مایع به معنای اجابت مزاج نیست و گربه شما دچار یبوست است.

مدفوع سالم گربه چه شکلی است؟

مدفوع سالم به طور کلی نباید خیلی نرم و یا خیلی سفت باشد و معمولا به شکل یک رولت است. مدفوع سالم به رنگ قهوه‌ای تیره است؛ اما نه خیلی تیره، زیرا مدفوع مایل به سیاه می‌تواند به معنای وجود خون در مدفوع باشد. همچنین مدفوع بسیار سبک نیز ممکن است نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تری مانند بیماری کبد باشد.

گلوله‌های کوچک و سفت مدفوع نیز غیرطبیعی و ناسالم هستند. زیرا می‌توانند نشان دهنده یبوست باشند. یبوست یک مسئله جدی برای گربه‌ها است زیرا  می‌تواند نشان دهنده مشکلات سلامتی مانند شرایط عصبی یا متابولیک یا انسداد روده بزرگ باشد.

همچنین یبوست می‌تواند حاکی از کم آب بودن بدن گربه شما باشد که یک مشکل جدی و خطرناک است. اگر گربه شما مدفوع سالمی ندارد و به شکل کوچک و سفت اجابت مزاج می‌کند، حتما باید با یک دامپزشک مشاوره دریافت کنید..

مدت زمان مدفوع نکردن گربه‌ها

بیشتر گربه‌ها تقریباً هر 24 تا 36 ساعت یکبار مدفوع می‌کنند. اگر گربه شما به دفعات کمتر مدفوع می‌کند یا هنگام تلاش برای مدفوع فشار می‌آورد یا هیچ رسوبی در ظرف مدفوع باقی نمی‌گذارد، احتمالاً دچار یبوست است.

اگر تاخیر در دفع مدفوع به ندرت اتفاق می‌افتد، جای نگرانی نیست، اما اگر تاخیر در دفع مدفوع به یک اتفاق رایج تبدیل شده یا بیش از 48 تا 72 ساعت از دفع مدفوع گذشته است، باید با دامپزشک خود تماس بگیرید.

یبوست گربه در چه سنی رایج‌تر است؟

اگر چه یبوست یک مشکل رایج در گربه‌ها به حساب می‌آید و ممکن است در هر سنی برای آن‌ها این اتفاق رخ دهد، اما این وضعیت در گربه‌های بالغ و میان‌سال بیشتر مشاهده می‌شود.

علائم یبوست گربه

علائم اصلی یبوست در گربه‌ها عبارتند از:

مدفوع خشک و سفت (داخل یا خارج از جعبه مدفوع)

به طور معمول، مدفوع به رنگ قهوه‌ای پر رنگ است و باید خوش فرم به نظر برسد. مدفوع سالم باید به اندازه کافی رطوبت داشته باشد به طوری که به خاک داخل ظرف مدفوع بچسبد. گربه‌های مبتلا به یبوست ممکن است مدفوع بسیار خشک و سفت داشته باشند. همچنین ممکن است به دلیل درد و ناراحتی، دفع مدفوع خود را نیمه کاره بگذارند و مابقی کار خود را خارج از ظرف بستر انجام دهند. بنابراین اگر دیدید که گربه‌تان تمایلی به انجام اجابت مزاج در ظرف مخصوص خود ندارد و کار خود را خارج از ظرف انجام می‌دهد، ممکن است که یبوست داشته باشد.

ناله کردن و زور زدن در جعبه بستر یا اجتناب از آن به طور کلی

سایر علائم یبوست می‌تواند شامل ناله کردن یا فشار آوردن هنگام استفاده از جعبه بستر یا چندین بار داخل و خارج شدن قبل از استفاده از آن باشد. گربه شما احتمال دارد زور بزند اما به هیچ وجه نمی‌تواند مدفوع کند. نشان دادن ناراحتی در جعبه بستر نیز می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی دستگاه گوارشی باشد، بنابراین در صورت مشاهده این علائم باید با دامپزشک تماس بگیرید.

سایر علائم

یبوست در واقع یکی از علائم سایر بیماری‌ها است و ممکن است نشانه‌های دیگری  از علت اصلی یبوست را نیز مشاهده کنید. این نشانه‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• حالت تهوع
• کاهش اشتها
• استفراغ
• نوشیدن آب کم یا زیاد
• ادرار کردن بیشتر
• کاهش وزن
• از دست دادن عضلات
• مشکل در بالا پریدن
• سفت راه رفتن
• قایم شدن

در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید آن‌ را با دامپزشک  در میان بگذارید.

علت یبوست گربه

گربه ها ممکن است به دلایل زیادی از جمله موقعیت‌های استرس زا و مشکلات سلامتی دچار یبوست شوند. همیشه باید ظرف 24 ساعت به دامپزشک مراجعه کنید تا علل مرتبط با سلامتی یا بیماری‌های زمینه‌ای را بررسی کنید.

مسائل مربوط به جعبه دفع مدفوع

گاهی اوقات یبوست گربه با مشکل جعبه بستر شروع می‌شود. ممکن است جعبه به اندازه کافی تمیز نباشد یا دسترسی به آن آسان نباشد. یا اینکه ممکن است ورود به جعبه برای گربه ترسناک باشد، مانند زمانی که همزمان با ورود او به جعبه، صدای آژیر لباسشویی بلند می‌شود.

در هر حال ممکن است گربه شما به هر دلیل از قرار گرفتن در جعبه مدفوع سر باز بزند. در این مواقع برای کمک به گربه خود، جعبه مدفوع و محیط اطراف آن را بررسی کنید و موارد زیر را در نظر بگیرید:

• انتقال جعبه به مکانی آرام و بدون صدا
• جعفه مدفوع را از غذا، آب و تخت گربه خود دور کنید
• برای کاهش بو، جعبه را بیشتر تمیز کنید
• جعبه را به روی زمین منتقل کنید تا دسترسی به آن آسانتر باشد

کمبود آب بدن

هم چنین یبوست گربه می‌تواند ناشی از عدم نوشیدن آب کافی باشد. بی میلی گربه شما به نوشیدن آب ممکن است با یک نگرانی اساسی سلامتی مانند مشکلات حرکتی، درد دهان یا ناراحتی گوارشی مرتبط باشد. آن را نزد دامپزشک ببرید تا هر یک از این مسائل را بررسی کند.

گربه شما همچنین ممکن است به مشکلی در ظرف آب خود  مانند آب راکد یا کثیف، یا حتی نوع ظرف واکنش نشان دهد. همیشه ابتدا مسائل پزشکی را بررسی کنید، مخصوصاً وقتی صحبت از کم آبی می‌شود. سپس می توانید به موارد زیر نیز فکر کنید:

استفاده از فواره آب گربه با آب جاری که شبیه یک نهر یا رودخانه است

ظرف‌های آب ساخته شده از مواد دیگر مانند شیشه، سرامیک، پلاستیک یا فلز را امتحان کنید

ظرف آب را بیشتر تمیز کنید

بیماری زمینه‌ای

بسیاری از بیماری‌ها، چه حاد (کوتاه مدت) و چه مزمن، می‌توانند منجر به یبوست در گربه‌ها شوند. این بیماری‌ها شامل بیماری کلیوی، دیابت و پرکاری تیروئید می‌شود. تمام موارد زور زدن در جعبه بستر باید توسط دامپزشک بررسی شود، زیرا هر یک از این بیماری‌ها در صورت عدم درمان می‌توانند بسیار جدی یا حتی کشنده باشند.

انسداد

اسباب بازی یا سایر اقلام غیر خوراکی می‌تواند روده‌ها را مسدود کند و موجب جلوگیری از دفع مدفوع شود. در نظر داشته باشید اگر گربه شما هر یک از علائم انسداد را داشته باشد، باید فورا به دامپزشک مراجعه نمایید:

• استفراغ
• بی حالی
• امتناع از خوردن
• شکم متورم
• امتناع از دراز کشیدن
• تب یا دمای پایین بدن

ناتوانی در ادرار کردن نیز برای گربه شما یک مورد اورژانسی است و در اسرع وقت برای تشخیص و درمان مناسب به دامپزشک مراجعه کنید.

عدم ورزش کافی

عدم تحرک نیز می‌تواند منجر به یبوست شود. شما باید هر روز حداقل 10 تا 15 دقیقه فعالیت تعاملی با گربه خود داشته باشید. در پایین به چند نکته اشاره کرد‌ه‌ایم که شما می‌توانید با استفاده از آن‌ها گربه خود را به حرکت و فعالیت دربیاورید:

• درختان فرصت‌هایی را برای کوهنوردی و اکتشاف فراهم می‌کنند. فقط حواستان باشد گربه‌تان از درختان بسیار بلند یا نازک بالا نروند.
• اسباب بازی‌هایی که شبیه حیوانات طعمه هستند می‌توانند توجه گربه را به خود جلب کند.
• اسباب بازی‌های هوشمندی که به تنهایی حرکت می‌کنند، می‌توانند انگیزه شکار و تعقیب را ایجاد کنند.
• فعالیت‌هایی که برای گربه‌تان سرگرم کننده‌تر است را انتخاب کنید تا بتوانید آن‌ها را بهتر به حرکت دربیاورید.

مگاکولون

مگاکولون (اصطلاحی که به کولون متسع و ضعیف اشاره دارد که باعث یبوست شدید می‌شود) شایع‌ترین علت یبوست در گربه‌ها است. در این حالت عضلات ضعیف شده روده بزرگ نمی‌تواند مدفوع را خارج کند. این مشکل میذتواند ناشی از اختلالات عصبی، مشکلات عضلات پوشش دهنده روده بزرگ یا هر دو باشد.

مگاکولون ممکن است به عنوان یک بیماری اولیه یا ثانویه به دنبال یبوست طولانی مدت دیده شود. هنگامی که روده بزرگ با مدفوع در مدت طولانی متسع می‌شود، توانایی آن برای انقباض کاهش می‌یابد یا از بین می‌رود و در نتیجه مگاکولون ایجاد می‌شود. سپس مدفوع در این روده بزرگ متسع و بزرگ شده غیرطبیعی تجمع می‌یابد.

گلوله‌های مویی

گربه‌ها با استفاده از زبان، خود را اصلاح می‌کنند. زبان آن‌ها با ساختارهای قلاب‌مانند کوچکی پوشانده شده است که موهای شل را مانند یک برس جمع آوری می‌کند و سپس موها بلعیده می‌شوند. بیشتر موی بلعیده شده به طور بی ضرر از سیستم گوارش گربه عبور می‌کند، اما برخی از آن‌ها می‌تواند در معده آنها گیر کند. هنگامی که مو به اندازه کافی جمع ‌شود، یک گلوله مو تشکیل می‌شود که اغلب با استفراغ دفع می‌شود.

اگر گربه شما نتواند گلوله مو را دفع کند و در دستگاه گوارش او باقی بماند، می‌تواند منجر به یبوست یا حتی انسداد روده شود،  که می‌توانند عواقب ناخوشایند وتهدید کننده‌ای را به دنبال داشته باشن.

نحوه تشخیص یبوست گربه توسط دامپزشک

ابتدا دامپزشک سابقه مشکل گربه‌تان را از شما می‌پرسد و شما علائم را از زمان شروع و سایر عواملی که ممکن است با یبوست گربه شما مرتبط باشند، شرح می‌دهید.

ارائه شرح حال کامل بسیار مهم است زیرا زور زدن در جعبه مدفوع، می‌تواند نشانه مشکلات ادراری تحتانی و اسهال نیز باشد.

پس از گرفتن شرح حال گربه، دامپزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد. در گربه‌های مبتلا به یبوست ، دامپزشک اغلب می‌تواند مدفوع سفت را احساس کند، اما نه همیشه.

در مرحله بعد، دامپزشک شما عکسبرداری با اشعه ایکس را برای ارزیابی میزان یبوست برای نتشخیص بهترین درمان اولیه برای گربه شما را توصیه می‌کند. گاهی اوقات برای ارزیابی بیماری‌های زمینه‌ای که ممکن است منجر به یبوست شده باشد، آزمایش خون مورد نیاز است.

درمان یبوست گربه توسط دامپزشک

درمان می‌تواند با توجه  به علت یبوست متفاوت باشد. اگر انسدادی مانند تومور کولون وجود داشته باشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد.

درمان اولیه گربه مبتلا به یبوست ممکن است شامل تجویز تنقیه و خارج کردن دستی مدفوع توسط دامپزشک باشد. خارج کردن مدفوع از روده بزرگ اغلب نیاز به یک بی حس کننده یا آرام بخش دارد. مایع درمانی داخل وریدی معمولاً برای اصلاح عدم تعادل مایعات و کم آبی بدن که یبوست را بدتر می‌کند مورد نیاز است. اگر یبوست عود کرد یا به یک مشکل طولانی مدت تبدیل شد، احتمال نیاز به مدیریت رژیم غذایی یا دارو برای جلوگیری از عود یبوست وجود. دارد.  درمان‌های متعددی برای نرم کردن مدفوع و ترویج حرکات منظم روده وجود دارد. در گربه‌های مبتلا به یبوست خفیف، رژیم‌های غذایی با فیبر بالا، ملین‌های روان‌کننده یا نرم‌کننده‌های مدفوع می‌تواند از شدت یافتن مشکل جلوگیری کند.

گربه‌هایی که آسیب‌های شدیدتری دیده‌اند ممکن است به داروهایی نیاز داشته باشند که انقباض روده بزرگ را تحریک می‌کند. میزان دوز این داروها در صورت نیاز تنظیم می‌شود تا اثر مورد نظر ایجاد شود. در حالت ایده‌آل، گربه‌ها باید حداقل یک روز در میان مدفوع کنند. با گذشت زمان ممکن است مقاومت در برابر درمان و داروها ایجاد شود، که نیازمند به افزایش دوز دارو یا تغییر در درمان است. شما نباید بدون مشورت با دامپزشک، پروتکل درمان گربه خود را تغییر دهید.

چه زمانی جراحی لازم است؟

اگر مگاکولون ایجاد شود یا اگر یبوست شدید باشد و درمان دارویی اثربخش نباشد، ممکن است جراحی توصیه شود. درمان جراحی شامل برداشتن قسمت آسیب دیده روده بزرگ، در روشی به نام کولکتومی جزئی یا زیر کل است. اکثر گربه‌ها با عوارض جانبی کمی پس از این جراحی عملکرد بسیار خوبی دارند.

درمان خانگی یبوست

در ادامه لیستی از کارهایی که می‌توانید برای کمک به درمان یبوست گربه‌ خود در خانه انجام دهید ارائه شده است.

افزایش مصرف آب

از آنجایی که کم آبی  یبوست را تشدید می‌کند ، نوشیدن آب بیشتر و هیدراته ماندن به پیشگیری از یبوست کمک می‌کند. گربه‌ها در نوشیدن آب ایستاده خیلی خوب نیستند، بنابراین بهترین راه برای افزایش مصرف آب و هیدراته نگه داشتن آن‌ها، دادن غذای مرطوب به آنها است. این امر به طور چشمگیری مصرف آب را افزایش می‌دهد و خطر یبوست را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

تغییر رژیم غذایی

آلرژی غذایی می‌تواند باعث التهاب روده و یبوست در گربه‌ها شود. تغییر منبع پروتئین غذای گربه شما (گوشت مرغ، گوشت بره و غیره) می‌تواند التهاب را کاهش دهد و به روده‌ها اجازه می‌دهد تا حرکت طبیعی‌تری داشته باشند و یبوست را کاهش می‌دهد.

برای گربه‌هایی که ممکن است به چیزهای مختلف آلرژی داشته باشند، رژیم‌های غذایی با مواد اولیه محدود و رژیم‌های غذایی ضد حساسیت نیز وجود دارد. با این حال، حدود 8 تا 12 هفته طول می‌کشد تا تغییر رژیم غذایی عمل کند، بنابراین این برنامه طولانی مدت است.

استرس و اضطراب را به حداقل برسانید

گربه‌ها زمانی که روال زندگی‌شان مختل می‌شود، به‌راحتی  تحت فشار قرار می‌گیرند. ممکن است دلیل واضح تری مانند داشتن یک حیوان خانگی جدید در خانه یا اسباب کشی وجود داشته باشد، یا ممکن است دلیل آن کمتر واضح باشد، مانند تغییر در برنامه شما، صدای ساخت و ساز در نزدیکی، یا پارس کردن سگ جدید در محله.

گاهی اوقات طول می کشد تا گربه، خود را با تغییرات وفق دهد. اما می‌توانید با استفاده از موادی مانند فرومون‌های آرام‌بخش (Feliway)، مکمل‌ها (معمولاً از Zylkene و Solliquin استفاده می‌شود)، گیاهان دارویی و یا داروها به کاهش استرس و اضطراب کمک کنید.

به گربه خود در حفظ وزن سالم کمک کنید

چاقی باعث التهاب روده می‌شود که می‌تواند منجر به کند شدن سرعت کار روده شود. با کاهش سرعت روده، آب زیادی از مدفوع جذب می‌شود و یبوست به وجود می‌آید. در موارد شدید، چربی زیادی در شکم وجود دارد که از نظر فیزیکی مانع حرکت مدفوع می‌شود. دامپزشک شما می‌تواند به شما کمک کند که متوجه شوید آیا گربه شما نیاز به کاهش وزن دارد یا خیر. اگر نیاز به کاهش وزن باشد، می‌توانید از او یک رژیم غذایی دریافت کنید.

به غذای گربه خود فیبر و پروبیوتیک اضافه کنید

پروبیوتیک‌ها “باکتری های خوب” هستند که به حمایت از روده‌های سالم کمک می‌کنند. روده های سالم مدفوع را به طور طبیعی حرکت می‌دهند و مدفوع را نرم نگه می‌دارند و از یبوست جلوگیری می‌کنند.

فیبر نیز باکتری‌های خوب را تغذیه می‌کند و به حرکت طبیعی در روده کمک می‌کند. همچنین می‌تواند به حفظ آب بیشتر در روده کمک کند که منجر به درمان و پیشگیری از یبوست می‌شود.

انواع مختلفی از فیبر وجود دارد و بهترین گزینه برای هر گربه متفاوت است. برخی از منابع رایج، پوسته پسیلیوم  و سبوس گندم هستند. کدو تنبل کنسرو شده نیز برای تامین فیبر استفاده می‌شود، اما در واقع حاوی فیبر بسیار کمی و قند زیادی است، بنابراین بهترین انتخاب برای اکثر گربه‌ها نیست.

با این حال، دستگاه گوارشی  گربه‌ها کمی با افراد متفاوت است، بنابراین رژیم‌های غذایی با فیبر بالا همیشه به یبوست کمک نمی‌کنند. در واقع، گاهی اوقات یک رژیم غذایی کم فیبر بهتر عمل می‌کند. بسته به علت ایجاد یبوست، ممکن است فیبر برای گربه شما مفید یا مضر باشد. قبل از اضافه کردن فیبر به برنامه غذایی گربه خود حتما با یک دامپزشک مشاوره نمایید.

کنترل یبوست گربه

دفعات دفع مدفوع و قوام مدفوع گربه خود را حداقل دو بار در هفته در ابتدا و سپس هر هفته یا دو هفته یکبار کنترل کنید.

اگر متوجه مدفوع بسیار سفت و خشک شدید یا اگر متوجه شدید که گربه در حین اجابت مزاج زور می‌زند، با دامپزشک خود تماس بگیرید. مراقب سایر علائم یبوست باشید و در صورت مشاهده اسهال با دامپزشک خود تماس بگیرید، به خصوص که این امر می‌تواند به سرعت منجر به  کم آبی بدن شود.

سوالات متداول

در ادامه پرتکرارترین سوالات کاربران در مورد یبوست گربه را پاسخ خواهیم داد.

چطور بفهمم که گربه‌ام یبوست داره؟

با دنبال کردن علائم زیر می‌توانید به راحتی متوجه شوید که گربه‌تان یبوست دارد:

• زور زدن و مشکل در دفع مدفوع
• درد هنگام دفع مدفوع
• کاهش دفعات اجابت مزاج
• تولید مدفوع خشک و سخت

آیا روغن ماهی به یبوست گربه کمک می‌کند؟

خیر، روغن ماهی به یبوست گربه کمک نمی‌کند. روغن ماهی بیش از حد می‌تواند باعث گرفتگی دردناک و اسهال شود و علت یبوست را برطرف نمی‌کند.

ملین طبیعی برای گربه‌ها چیست؟

ملین‌ها باعث می‌شوند بدن آب بیشتری به داخل روده بکشد، که به نرم شدن مدفوع کمک می‌کند تا راحت‌تر دفع شود. از این رو ملین‌ها یک گزینه عالی برای درمان یبوست به شمار می‌آیند.

روغن معدنی و پترولاتوم دو ملین طبیعی و بدون نسخه هستند که می‌توانید به گربه خود بدهید. البته این کار را به هیچ عنوان بدون مشورت با دامپزشک انجام ندهید. در حالی که ملین‌ها می‌توانند به یبوست کوتاه مدت کمک کنند، ممکن است برای همه گربه‌ها بی خطر نباشند.

آیا بچه گربه‌ها هم یبوست می‌گیرند؟

یبوست در بچه گربه‌هایی که به خوبی از آنها مراقبت می‌شود نادر است. این به این معنی است که آنها در خانه‌ای نگهداری می‌شوند که به آب تمیز و رژیم غذایی مناسب دسترسی دارند. با این حال، بدون توجه به سن گربه، هر دلیلی که باعث عادت‌های غیرطبیعی در جعبه مدفوع شود، باید توسط دامپزشک ارزیابی شود.

سخن پایانی

یبوست یک عارضه غیرقابل اجتناب در بین گربه‌ها به شمار می‌آید، به طوری که هر گربه حداقل یک بار در عمر خود به این عارضه دچار می‌شود. اگر یبوست به طور متناوب نباشد، جای هیچ نگرانی نیست و شما با رعایت نکات نگهداری در خانه می‌توانید این عارضه را برطرف نمایید.

اما اگر یبوست به صورت ناگهانی و یا متناوب در گربه شما ایجاد شد، باید حتما از یک دامپزشک مشاوره دریافت نمایید. شما می‌توانید از طریق پت‌بوم با برترین کارشناسان دامپزشکی کشور ارتباط تلفنی برقرار کرده و تمامی راهنمایی‌های لازم در رابطه با حیوان خانگی خود را دریافت کنید.