بیماری نیوکاسل پرندگان، علائم و راه‌های جلوگیری

برخی بیماری‌ها در سطح جهانی شیوع دارند و تهدید بالقوه‌ای برای جامعه‌ی جهانی محسوب می‌شوند؛ چراکه که اگر این بیماری‌ها در مرغداری‌ها و پرورشگاه‌های صنعتی توسعه یابند، می‌توانند به یک فاجعه بزرگ تبدیل شوند. یکی از این بیماری‌ها، بیماری نیوکاسل پرندگان است. اگر می‌خواهید در مورد این بیماری بیشتر بدانید، با ما در ادامه مطلب همراه شوید.

بیماری نیوکاسل چیست؟

بیماری نیوکاسل عفونت طیور اهلی و سایر گونه‌های پرندگان است که توسط سویه‌های بدخیم پارامیکسوویروس پرندگان نوع یک ایجاد می‌شود. بیماری نیوکاسل یک نگرانی ایمنی غذایی یا بهداشت عمومی نیست. بیماری نیوکاسل ویروسی قادر به ایجاد یک بیماری ویرانگر در طیور اهلی است که پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای دارد. این یک مشکل جهانی است که در درجه اول به عنوان یک بیماری حاد تنفسی ظاهر می‌شود. با این حال، افسردگی، علائم عصبی، یا اسهال ممکن است شکل بالینی غالب این بیماری باشد.

اگر می‌خواهید در مورد بیماری‌های تنفسی پرندگان بیشتر بدانید، این مقاله به شما پیشنهاد می‌شود: 4 بیماری تنفسی پرندگان، علائم، تشخیص و درمان

شدت نیوکاسل به حدت و نوع ژنتیکی ویروس آلوده کننده و حساسیت میزبان بستگی دارد. هیچ درمانی برای بیماری نیوکاسل وجود ندارد و در بسیاری از کشورها، پرندگان آلوده و حساس در مجاورت شیوع بیماری معدوم می‌شوند تا از انتقال بیماری جلوگیری شود.

پیشگیری از طریق واکسیناسیون و امنیت زیستی دقیق انجام می‌شود. آزمایش پی سی آر، آزمون انتخابی برای تشخیص آر ان ای ویروسی نیوکاسل بدخیم و تایید عفونت در پرندگان با علائم بالینی بیماری است. بروز بیماری در طیور ممکن است منجر به محدودیت‌های تجاری شود.

علائم بیماری نیوکاسل پرندگان چیست؟

هیچ علائم بالینی مشخصی برای بیماری نیوکاسل وجود ندارد. شروع آن سریع است و علائم در سراسر جمعیت در اوایل 2 روز (به طور متوسط ​​4-6 روز) پس از قرار گرفتن در معرض ویروس نیوکاسل ظاهر می‌شود. اگر راه مدفوعی یا دهانی راه اصلی انتقال باشد، به ویژه برای پرندگان در قفس، انتقال کندتر است. پرندگان جوان بیشتر مستعد ابتلا هستند. علائم بالینی مشاهده شده به این بستگی دارد که آیا ویروس آلوده کننده تمایل به کدام سیستم تنفسی و گوارشی (ویسروتروپیک) یا سیستم عصبی (نوروتروپیک) دارد.

علائم بالینی عفونت با نیوکاسل در پرندگان عبارتند از:

• بی حالی
• بی اشتهایی
• ناراحتی تنفسی (گاهی اوقات پرندگان صدای سوت می‌دهند)
• ترشح مخاطی شفاف از دهان
• دمر شدن
• مرگ ناگهانی (گاهی اوقات تنها یافته از بیماری است.)
• تا صد در صد عوارض و مرگ و میر

در برخی موارد، اطراف چشم و سر متورم می‌شود. تاج پرنده ممکن است به دلیل هیپوکسی (کمبود اکسیژن) آبی شود و در برخی از گونه‌ها باعث خونریزی می‌شوند. پرندگانی که در طی چند روز پس از آلودگی نمی‌میرند ممکن است اسهال مایل به سبز آبکی داشته باشند و علائم عصبی از جمله لرزش، پیچ خوردگی گردن (تورتیکولی) و اپیستوتونوس ( نوعی اسپاسم غیر طبیعی به دلیل بیماری) را نشان دهند.

تولید تخم ممکن است به طور کامل متوقف شود. تخم‌ها ممکن است از نظر رنگ، شکل یا سطح غیرعادی باشند و دارای آلبومین( از مواد سازنده تخم) آبکی باشند (ممکن است تنها علامت در مرغ‌های کاملاً واکسینه شده باشد). پرندگانی که به خوبی واکسینه شده‌اند ممکن است به غیر از کاهش تولید تخم، از نظر بالینی طبیعی به نظر برسند. با این حال، این پرندگان ویروس را در بزاق و مدفوع دفع می‌کنند. پرندگان ضعیف که واکسینه شده‌اند، ممکن است علائم عصبی را 10 تا 14 روز پس از عفونت نشان دهند و ممکن است بهبود یابند.

یافته‌های بالینی عفونت با سویه‌ای از بیماری نیوکاسل در جوجه‌ها شامل ناراحتی تنفسی همراه با عطسه، سرفه و ترشحات بینی است. علائم تنفسی ممکن است با علائم عصبی همراه باشند، اما معمولاً به شرح زیر است:

• لرزش و تشنج
• فلج بال‌ها و پاها
• تورتیکولی ( چرخش گردن)
• چرخش با اسپاسم کلونیک (پرش‌های عضلانی تکرار شونده)
• فلج کامل

• تا صد در صد عوارض و پنجاه درصد مرگ و میر (تا نود درصد در پرندگان جوان)

علائم بالینی عفونت جوجه ها با سویه‌ی دیگری از نیوکاسل عبارتند از:

• علائم تنفسی همراه با نفس نفس زدن، سرفه، عطسه و خس خس در پرندگان جوان
• کاهش تولید تخم مرغ که در عرض چند هفته به حالت عادی باز می‌گردد.
• علائم عصبی در موارد طولانی
• مرگ و میر کم (ممکن است در پرندگان جوان بیشتر باشد.)

تشخیص بیماری نیوکاسل به چه صورت است؟

علائم بالینی و ضایعات درشت بافتی ناشی از عفونت با ویروس بدخیم نیوکاسل اختصاصی نیستند و بنابراین نمی‌توان به تنهایی برای تشخیص بیماری نیوکاسل از آن‌ها استفاده کرد. برای تشخیص بیماری نیوکاسل، تایید آزمایشگاهی لازم است.

• جداسازی ویروس بیماری نیوکاسل
• تشخیص آر ان ای ویروس نیوکاسل
• تشخیص آنتی بادی‌های اختصاصی ویروس نیوکاسل

آزمایشگاه‌های مرجع از آنالیز توالی نوکلئوتیدی برای تشخیص تفاوت‌های ژنتیکی برای مقایسه سویه‌های شیوع‌های مختلف و شناسایی منبع آن عفونت‌ها استفاده می‌کنند.

انتقال بیماری نیوکاسل بین پرندگان به چه صورت است؟

پرندگان آلوده ویروس را در هوای بازدمی، ترشحات تنفسی و مدفوع دفع می‌کنند. ویروس در طول دوره کمین، در مرحله بالینی، و برای یک دوره متفاوت اما محدود در طول دوره نقاهت دفع می‌شود. ویروس همچنین ممکن است در تمام قسمت‌های لاشه و در تخم هایی که در طول عفونت‌های حاد ویروس نیوکاسل گذاشته شده‌اند، وجود داشته باشد.

روش‌های اصلی انتقال عبارتند از:

• حرکت پرندگان آلوده: طیور، پرندگان وحشی، اگزوتیک و خانگی، پرندگان مسابقه‌ای و نمایشی
• جابجایی محصولات طیور
• جابجایی افراد و تجهیزات یا بستر آلوده (راه اصلی انتقال ویروس بین گله‌های طیور و مزارع)

انتقال از طریق جابجایی خوراک و وسایل نقلیه آلوده و از طریق واکسن‌های ضعیف غیرفعال شده نقش کمتری در انتقال ویروس دارند اما مستند شده است.

چگونه از بیماری نیوکاسل جلوگیری کنیم؟

هیچ دارویی بر روند عفونت ویروسی بیماری نیوکاسل تاثیری نشان نداده‌است و درمان با داروهای ضد ویروسی توصیه نمی‌شود. در مورد پرندگان تحت تأثیر ویروس نیوکاسل، مراقبت‌های حمایتی با داروهای ضد میکروبی در برابر عفونت‌های ثانویه ممکن است علائم بالینی و عوارض و مرگ و میر را کاهش دهد. پیشگیری از بیماری نیوکاسل از طریق امنیت زیستی و واکسیناسیون به دست می‌آید.

امنیت زیستی

تمرین ایمنی زیستی سخت و اجرای استراتژی‌ها برای جلوگیری از ورود (یا انتقال) ویروس نیوکاسل به محوطه طیور، اقدامات پیشگیرانه و مداخله‌ای کارآمد هستند. روش‌های معمول ضد عفونی، کیفیت خوراک و آب و مدیریت آفات و بستر باید به درستی کنترل شود.

بسیاری از کشورها با از بین بردن پرندگان آلوده و حساس در یک منطقه کنترل شده برای جلوگیری از انتقال بیشتر بیماری، مهار شیوع بیماری را انجام می‌دهند. در صورت مشکوک بودن به عفونت نیوکاسل باید بلافاصله به مقامات مربوطه اطلاع داده شود. مقررات مربوط به واردات پرندگان زنده و محصولات طیور، به ویژه از مناطق بومی، کنترل انتقال بین المللی نیوکاسل را تسهیل می‌کنند.

واکسیناسیون

واکسن‌ها برای جوجه‌ها، بوقلمون‌ها و کبوترها در دسترس هستند و برای القای پاسخ آنتی‌بادی استفاده می‌شوند. متأسفانه واکسن‌های نیوکاسل ایمنی کامل ایجاد نمی‌کنند و در بسیاری از مناطق جهان از واکسن‌ها برای جلوگیری از تلفات ناشی از بیماری و مرگ استفاده می‌شود.

در حالی که تعداد گزارش‌های فزاینده‌ای مبنی بر شیوع بیماری نیوکاسل در طیور واکسینه شده وجود دارد، واکسن‌های تایید شده از علائم بالینی بیماری در شرایط تجربی جلوگیری می‌کنند.  آنتی‌بادی‌های مادری که به‌طور غیرفعال منتقل شده‌اند از ایمن‌سازی‌های قبلی بر واکسیناسیون علیه نیوکاسل تأثیر می‌گذارند و پروتکل‌های واکسیناسیون با تقویت‌کننده‌های متعدد باید با دقت و به درستی طراحی شوند. شرایط صحرایی و محیطی، و همچنین عفونت‌های همزمان، ممکن است بر پاسخ ایمنی به واکسیناسیون تأثیر منفی بگذارد.

آیا انسان‌ها نیز تحت تاثیر بیماری نیوکاسل قرار می‌گیرند؟

انسان‌ها به طور معمول تحت تاثیر بیماری نیوکاسل قرار نمی‌گیرند، اما افرادی که در تماس مستقیم با پرندگان آلوده هستند ممکن است دچار عفونت چشمی بسیار کوتاه مدت شوند حتی که بدون درمان نیز از بین می‌رود.

سخن پایانی

همانطور که گفته شد بیماری نیوکاسل توسط سویه‌های بدخیم پارامیکسوویروس پرندگان نوع 1 (معروف به ویروس بیماری نیوکاسل) ایجاد می‌شود. تایید آزمایشگاهی برای تشخیص بیماری مورد نیاز است. علائم بالینی شامل ناراحتی سیستم تنفسی و اغلب عصبی و همچنین تورم در سر می‌باشد. بیماری نیوکاسل با واکسیناسیون در طیور تجاری با موفقیت کنترل می‌شود، اما متاسفانه هیچ درمانی در دسترس نیست. اگر علائمی از بیماری در پرنده‌ی خود مشاهده کردید، فوراً موضوع را با دامپزشک پت خود در میان بگذارید. در صورتی که در این زمینه سوالی داشتید، می‌توانید از مشاوره دامپزشکی پلتفرم پت بوم استفاده کنید و از راهنمایی‌های لازم بهره‌مند شوید.

منابع: msdvetmanual.com | gov.scot