مرغ عشق یکی از محبوب‌ترین و همچنین زیباترین پرندگان خانگی است. این پرنده با طرح‌ها و رنگ‌های چشم‌نوازش در دسته طوطی‌ها قرار می‌گیرد. جالب است بدانید که نام اصلی این پرنده budgerigar است اما در ایران به نام مرغ عشق شناخته می‌شود و پرنده دیگری به نام lovebird وجود دارد که در ایران او را به نام طوطی برزیلی می‌شناسند! ما در این مقاله به بررسی مرغ عشق و نحوه نگهداری او می‌پردازیم. اگر دوست دارید در این مورد بیشتر بدانید، با ما در ادامه مطلب همراه شوید.
ویژگی‌های کلی مرغ عشق را می‌تواندی در جدول زیر مشاهده کنید:
| متوسط طول عمر | 10 تا 12 سال |
| رنگ | به طور طبیعی سبز و زرد (رنگ‌های دیگر در اثر جهش‌ها ایجاد شده‌اند.) |
| اندازه | 17 سانتی متر از نوک تا سردم |
| اصلیت | استرالیا |
| سطح نگهداری | آسان |
ویژگی‌های یک مرغ عشق سالم
جان گولد، پرنده شناس و هنرمند پرنده، در توصیف مرغ عشق‌ها در دهه 1800می‌گوید: متحرک ترین و شادترین موجودات کوچکی که می‌توانید تصور کنید.
یک مرغ عشق وقتی از سلامتی کامل برخوردار است که زیاد جست و خیز کند، چشمانش کاملاً باز و هوشیار باشد و پرهای همه جای بدنش مرتب و یک دست باشند. همچنین یک پرنده سالم بی‌حال و پف کرده نیست، سوراخ‌های بینی و مقعدش تمیز هستند و شامل ترشحات و گرفتگی نمی‌باشند. به طور کلی ویژگی‌های یک مرغ عشق سالم عبارتند از:
- وضعیت بدن ایده آل (همانطور که دامپزشک شما برای پرنده منحصر به فرد شما توصیه می‌کند.)
- پرهای صاف و رنگی روشن
- چشمان شفاف و روشن
- بینی عاری از ترشحات
- پوست صاف و بدون هیچ گونه ترک خوردگی، متورم یا ضخیم شدن ناحیه
- بدون مواد چسبنده یا تغییر رنگ در اطراف مقعد
- بدون تورم قابل مشاهده
- فضولات به رنگ سبز قهوه‌ای با مقدار کمی سفید و حداقل رطوبت تشکیل شده است
انواع مرغ عشق
بسیاری از مردم متوجه نیستند که در واقع دو نوع متمایز از مرغ عشق‌ها وجود دارد: مرغ عشق‌های سنتی که از استرالیا می‌آیند، ونوع بزرگ‌تر انگلیسی که در انگلستان به‌طور خاص برای نمایش و تجارت حیوانات خانگی پرورش داده می‌شود. در حالی که به وضوح هر دوی این‌ها مرغ عشق هستند، وقتی در کنار هم مشاهده می‌شوند، تفاوت‌هایی وجود دارد. مرغ عشق‌های انگلیسی معمولاً 1 تا 2 اینچ بلندتر از همتایان استرالیایی خود هستند و سرهای بزرگ‌تر و پرهای پف کرده‌تری در اطراف صورت و تاج خود دارند.
مرغ عشق و عادت کردن به خانه جدید
ممکن است وقتی مرغ عشقی را می‌خرید و به محل جدید می‌برید تا چند روز از شما بترسد و افسرده شود، در این مدت به او کاری نداشته باشید و با احتیاط برایش آب و غذا بگذارید تا به محیط عادت کند.
ضربه زدن به قفس، ایجاد صداهای بلند و زیاد و بردن دست در قفس در این دوران، این پرنده ظریف را می‌ترساند، زمانی مرغ عشق از شما نمی‌ترسد و به محیط جدیدش عادت کرده است که اگر از کنار قفس او عبور کنید واکنشی نشان ندهد و فرار نکند.
تغذیه مرغ عشق
مرغ عشق‌ها هر ماده غذایی را نمی‌خورند پس بهتر است برای انتخاب رژیم غذایی مناسب و مغذی و یا تغییر رژیم غذایی حتماً با دامپزشک مشورت کنید، باید از تغییر رژیم غذایی این پرندگان به صورت ناگهانی خودداری کنید و این تغییر را به صورت تدریجی انجام دهید تا پرنده‌تان عادت کند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه تغییر غذای پرنده، این مطلب را بخوانید: تغییر غذای طوطی به پلت، آموزش گام به گام
به طور کلی مرغ عشق‌ها به رژیم غذایی متنوعی نیاز دارند که شامل موارد زیر باشد:
- پلت‌های فرموله شده
- سبزیجات و میوه‌های تازه
- دانه‌ها
اکثر دامپزشکان پرندگان توصیه می‌کنند که پلت‌های فرموله شده حدود 70 درصد جیره را تشکیل دهند. بقیه رژیم غذایی مرغ عشق ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- سبزیجات تازه یا منجمد
- میوه‌ها و غلات تازه یا منجمد
- مقادیر کمی از منابع پروتئینی دیگر، مانند تخم مرغ یا گوشت پخته شده (فقط به عنوان تشویقی استفاده می‌شوند – با دامپزشک خود در مورد بهترین منابع پروتئین برای حیوان خانگی منحصر به فرد خود مشورت کنید)
در حالی که دانه ممکن است غذای مورد علاقه مرغ عشق شما باشد، رژیم غذایی انحصاری تنها با دانه توصیه نمی‌شود. دانه‌ها تقریباً در تمام مواد مغذی حیاتی کمبود دارند.
ناگفته نماند که باید کمتر از میوه‌های حاوی قند بالا و مواد کنسروی برای تغذیه این پرندگان استفاده کرد، همچنین لوبیا، کافئین، شکلات و … نیز حاوی مواد سمی می‌باشند و نباید آن‌ها را به غذای این پرندگان اضافه کرد.
رفتار مرغ عشق
مرغ عشق‌ها حیواناتی آرام، کم سر و صدا اما باهوش هستند، این پرندگان به شدت بااحساس و نوازش طلب می‌باشند و خیلی خوب محبت را درک می‌کنند. همچنین باید این مطلب را نیز در نظر داشت که این پرندگان بسیار ترسو می‌باشند و در صورت نگهداری حیواناتی مانند سگ و گربه نیز در خانه، باید محیط نگهداری آن‌ها از هم جدا باشد.
شرایط نگهداری مرغ عشق
بهتر است این پرندگان در محیطی که بیش از یک جفت پرنده در آنجا وجود دارد نگهداری شوند تا احساس تنهایی نکنند. وقتی دو پرنده با هم دوست می‌شوند، یکدیگر را تمیز می‌کنند و صدا می‌زنند و به هم غذا می‌دهند، البته مرغ عشق‌ها را نباید با پرندگان کوچک‌تر و یا بزرگ‌تر از خودشان در یک قفس قرار دهیم و بهتر است همیشه با هم نوعشان در یک قفس باشند تا با یکدیگر دعوایشان نشود.
البته باید از قرار دادن چند جفت پرنده در یک قفس خودداری کرد چون احساس مالکیت در قلمروی زیستی خود می‌کنند و با هم درگیر می شوند، به خصوص اگر با جوجه‌هایشان در یک جا باشند سبب آسیب به آن‌ها می‌شوند.
مقاله مرتبط: بهترین و مناسب ترین حیوانات خانگی برای نگهداری در آپارتمان
این پرندگان رنگارنگ وقتی به صورت جفت نگهداری می‌شوند، گاهی بر سر غذا و یا جای نشستن با هم دعوا می‌کنند که البته عیبی ندارد اما اگر به دلایل خیلی نامعلوم با هم دعوا می‌کنند باید نگران آن‌ها شد و به فکر چاره‌ای بود.
مرغ عشق‌ها به زمانی حدود سه ماه نیاز دارند تا به محیط جدید خود عادت کنند به همین دلیل نباید زیاد محل قفس را تغییر داد، بدین ترتیب زمان زیادی طول می‌کشد تا با افراد جدید به ویژه کودکان انس بگیرند آن هم به شرطی که کودکان سبب ترسیدن و یا آزار آن‌ها نشوند.
قفس را باید بالاتر از سطح زمین قرار دهیم تا مرغ عشق بتواند به همه جا بنگرد و هر چند وقت یک بار او را رها کرده تا پرواز کند و باید کف قفس مرغ عشق‌ها را با شن مخصوص پرندگان و یا روزنامه‌های سفید بپوشانیم.
همچنین بهتر است در قفس این پرنده تعدادی شاخه درخت قرار دهیم تا او مدام منقار و ناخن‌هایش را با آن‌ها کوتاه کند و سبب ایجاد جراحت به خود نگردد. قفس این پرنده باید تا حد ممکن بزرگ باشد تا او بتواند به راحتی پرواز کند، البته فاصله بین میله‌ها باید کم باشد تا سر او در میان میله‌ها گیر نکند.
قفس این پرندگان باید در محیط روشن و ساکتی قرار بگیرد و نباید دائما در معرض نور آفتاب باشند، البته محیط زندگی مرغ عشق‌ها باید دارای دمای بین ۲۰ تا ۲۵ درجه باشد تا راحت‌تر بتوانند زندگی کنند. این پرندگان هوای گرم را بیشتر دوست دارند به همین دلیل بهتر است در فصول سرد سال در اطراف قفس او یک لامپ سرامیکی نصب کرد.
مرغ عشق‌ها برای جذب کلسیم نیازمند نور فرابنفش می‌باشند، برای جذب این نور یا باید پرنده را به بیرون برد تا از نور طبیعی استفاده کند و یا با استفاده از لامپ‌های یو وی این نور را به او تاباند. این حیوانات باید دارای ظروف غذای مناسبی باشند و دائما تغییر نکنند زیرا به ظرف خود عادت می‌کنند و از نوع جدید می‌ترسند و از خوردن غذا سر باز می‌زنند.
مواد غذایی این پرنده بهتر است در ظروف پلاستیکی و یا چوبی ریخته شود و اگر در ظروف فلزی ریخته می‌شود، باید جنس آن‌ها فولاد ضد زنگ باشد زیرا ظروفی که از جنس سرب و روی می‌باشند، حاوی مواد سمی هستند.
این پرندگان از اسباب بازی‌های مخصوص پرندگان خوششان می‌آید، به همین دلیل می‌توانیم در قفس آن‌ها تاب، سرسره و یا اسباب بازی‌های کاغذی را قرار دهیم. مرغ عشق‌ها نیز مانند هر پرنده دیگری عاشق پرواز در محیط باز می‌باشند اما باید ابتدا امنیت محیط را برای آن‌ها فراهم کرد و بعد آن‌ها را از قفس خارج کرد تا احیاناً اجسام، در و دیوار و پنجره‌ها سبب آسب به آن‌ها نشوند.
برخی اوقات افراد برای اینکه پرنده فرار نکند، بال‌های او را می‌چینند، اما بهتر است این کار توسط دامپزشک صورت گیرد تا این چیدن بال سبب ایجاد درد برای مرغ عشق نشود، البته ناگفته نماند که بال‌های این پرنده در صورت چیده شدن ظرف سه تا شش ماه دوباره رشد می‌کنند.
آماده کردن محیط برای جفت گیری مرغ عشق
عموماً بلوغ مرغ عشق‌ها از سن ده تا یازده ماهگی می‌باشد، پرنده‌های ماده تا چهار سال و نوع نر تا شش سال قادر به جفت گیری می‌باشند. برای اینکه یک جفت مرغ عشق نر و ماده که در یک قفس هستند جفت گیری کنند باید شرایطی را برای آن‌ها مهیا کرد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
ابتدا اینکه باید قفس آن‌ها بزرگ باشد تا امنیت بیشتری داشته باشند و همین طور قفس در جای ساکتی قرار بگیرد تا نر و ماده به خوبی بتوانند با هم عشق بازی کنند. همچنین گذاشتن زنگوله در قفس نیز می‌تواند سبب بازی مرغ نر با آن شود و بدین گونه سبب جلب توجه مرغ ماده به خود و انجام جفت گیری شود.
مواد غذایی و آبی که در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد باید بسیار تمیز و مغذی باشد تا بدن آن‌ها آماده جفت گیری باشد. همچنین باید مقدار مناسب گرما و نور فرابنفش نیز به خوبی برای آن‌ها تامین شود و البته استفاده از انواع مولتی ویتامین‌ها در غذای مرغ عشق‌ها نیز سبب افزایش احتمال جفت گیری می‌شود. البته قبل از استفاده از هر گونه دارویی با دامپزشک خود مشورت کنید.
در بسیاری از موارد گذاشتن ظرف کوچکی برای آب بازی آن‌ها نیز می‌تواند احتمال جفت گیری را بسیار زیاد کند. همچنین تهیه لانه مناسب و راحت بسیار ضروری می‌باشد تا بتوانند بعد از تخم گذاری روی تخم‌هایشان بخوابند. همچنین بهتر است از گیاه اکالیپتوس نیز در قفس آن‌ها استفاده کرد زیرا به طور طبیعی این پرندگان در درختان اکالیپتوس لانه گزینی می‌کنند.
نحوه جفت گیری مرغ عشق
در صورتی که شرایط مهیا باشد و پرندگان هم از سن و سال مناسبی برخوردار باشند، پرندگان آغاز به جفت گیری می‌کنند. البته این روند ممکن است کمی طول بکشد زیرا هیچ کدام از این پرندگان پیش قدم نمی‌شوند، گاهی ممکن است در این دوران با هم بازی کنند، منقار به منقار هم بگذارند و از هم تغذیه کنند.
در برخی موارد مرغ عشق نر پیشقدم می‌شود اما نوع ماده ناز و پرخاشگری می‌کند و از جفت گیری طفره می‌رود. در این مواقع مرغ عشق نر شروع به تحریک ماده می‌کند، مرغ عشق نر با تکان دادن بال‌هایش، رقص و آواز و پف کردن سرش پرنده ماده را تحریک می‌کند و بعد از مدتی مرغ عشق ماده به او پاسخ مثبت می‌دهد. مرغ عشق ماده با نشستن بر روی دو پای خود و خم کردن سر و بالا بردن دمش به مرغ نر می‌فهماند که آماده جفت گیری است.
اگر می‌خواهید در مورد جفت‌گیری مرغ عشق بیشتر بدانید، این مطلب را بخوانید: جفت گیری مرغ عشق “از اغاز تا مراقبت های بعد از تولد”
زمانی که فصل تخم گذاری این پرنده باشد، جفت گیری می‌تواند چندین بار اتفاق بیفتد و تخم‌ها زیاد شوند، این پرندگان بعد از یک جفت گیری موفق دچار لرزش شدید می‌شوند و سپس مرغ ماده به لانه می‌رود و فضولات او کمی آبکی می‌شود.
در صورتی که در قسمت مخرج مرغ عشق، پرهای زیادی وجود داشته باشد، آن پرها می توانند مانع ورود مایع منی شوند که در این صورت عمل جفت گیری موفق نمی‌باشد، البته گاهی اوقات هم بیماری‌های عفونی سبب عدم موفقیت جفت گیری می‌گردند.
نحوه تکثیر مرغ عشق
طول عمر این پرندگان بین10 تا 12 سال می‌باشد و دو بار در سال اقدام به تخم گذاری می‌کنند، مرغ عشق‌ها در هر بار که می‌خواهند تخم گذاری کنند، دو تا شش تخم می گذارند و ممکن است فقط برخی از آن‌ها جوجه شوند، مرغ ماده تا ۲۱ روز بر روی تخم‌های خود می‌خوابد.
این پرندگان به خوبی می‌توانند کم آبی را تحمل کنند اما در هنگام تولید مثل برای پرورش جوجه‌های خود به آب نیاز دارند، به همین دلیل عموماً در آغاز فصل بارندگی به تولید مثل می‌پردازند. این پرنده برای تولید مثل برای خود لانه نمی‌سازد و بیشتر از سوراخ‌های موجود در درختان اکالیپتوس استفاده می‌کند.
در این مدت که مرغ عشق ماده روی تخم‌ها خوابیده است، مرغ عشق نر، او را از درب لانه تغذیه می‌کند و تا بزرگ‌تر شدن جوجه‌ها به لانه وارد نمی‌شود. وقتی جوجه‌ها از تخم در می‌آیند از طریق مادرشان تغذیه می‌شوند، در این زمان پرهای مرغ عشق مادر برای گرم نگه داشتن جوجه‌ها می‌ریزد.
زمانی که پرهای جوجه‌ها رشد کرد، آن‌ها از لانه بیرون می‌آیند اما باز هم تا چند وقت پرنده نر از آن‌ها محافظت و غذایشان را تامین می‌کند. عموماً جوجه‌ها می‌توانند از سن ۳۰ تا ۳۵ روزگی از پدر و مادر خود جدا شوند، اما بعد از جدا کردن جوجه‌ها و گذاشتن در قفسی جدا، باید مراقب بود که غذای لازم را بخورند و دائما چینه‌دان آن‌ها پر باشد.
بیماری‌های مرغ عشق‌ها
این پرندگان در موارد بسیاری مستعد ابتلا به تومور و سرطان می‌باشند، مرغ عشق‌ها به خاطر بعضی شرایط زندگی و تغذیه نادرست می‌توانند دچار چاقی، مشکلات گوارشی و کبدی، عفونت و انگل نیز بشوند. اسهال و یبوست از بیماری‌های دیگری است که این پرندگان می‌توانند به آن مبتلا شوند که از روی نوع فضله‌هایشان، سفتی و آبکی بودن آن‌ها می‌توان تا حدی به بیمار بودن آن‌ها پی برد.
اگر دوست دارید در مورد بیماری مرغ عشق بیشتر بدانید، این مطلب را بخوانید: بیماری مرغ‌عشق؛ چیشد که مرغ عشقم مریض شد؟
البته گاهی بزرگ شدن منقار و ناخن‌های این پرندگان نیز می‌تواند سبب وارد کردن جراحات پوستی به خودشان شود. این حیوانات به راحتی می‌توانند بیماری‌های خود را پنهان کنند به همین دلیل باید به صورت دوره‌ای تحت معاینه دامپزشک قرار بگیرند تا مشکلات احتمالی که برایشان رخ داده است، رفع شود.
آموزش حرف زدن به مرغ عشق‌ها
مرغ عشق‌ها چهچهه و سوت می‌زنند و همچنین کلماتی را که توسط والدین حیوان خانگی برای آن‌ها تکرار شده است تقلید می‌کنند. برخی از افراد احساس می‌کنند که رنگ مرغ عشق روی میزان حرف زدنش تاثیرگذار است که این باور غلط است. این پرندگان می‌توانند کلمات زیادی را یاد بگیرند، تقلید کنند و سوت بزنند، البته نوع نر این حیوان راحت‌تر حرف می‌زند و کلمات را تکرار می‌کند اما نوع ماده بهتر سوت می‌زند.
برای آموزش حرف زدن، بهتر است فقط یک مرغ عشق را در قفس نگه داری کنیم زیرا پرندگانی که جفت دارند و به صورت گروهی نگهداری می‌شوند علاقه‌ای به وابستگی و حرف زدن ندارند. برای آموزش حرف زدن به او ابتدا باید با پرنده انس گرفت و مدام با او حرف زد، یک لغت را تکرار کرد و فقط فرد آموزش دهنده به او غذا بدهد، برای آموزش این پرنده باید صبور بود و از زمانی که جوجه است آموزش به او را شروع کرد.
همچنین برای اینکه بتوانید حیوان را دستی کنید و روی دستتان بنشیند، بهتر است چند دانه ارزن را روی انگشتان خود بگذارید و انگشت را به درون قفس ببرید تا پرنده کم کم به خاطر ارزن‌ها با دست شما خو بگیرد و روی آن بنشیند.
راه‌های تشخیص سن مرغ عشق
سن یک مرغ عشق را می‌توان از روی اندازه او، رنگ پاها، بال‌ها، صورت و چشم‌های او تشخیص داد. رنگ پاهای مرغ عشق‌های بالغ آبی تیره می‌باشد اما پرندگانی که سنین آن‌ها پایین‌تر است، رنگ پاهایشان صورتی روشن است.
خطوط بالای سر و صورت این پرندگان با بالا رفتن سنشان محو می‌شود، همچنین با بالا رفتن سن این پرندگان حلقه سفید دور چشم‌هایشان بزرگ‌تر می‌شود و سیاهی چشم آن‌ها کمتر نمایان می‌شود.
سخن پایانی
مرغ عشق‌ها انتخابی عالی‌ای برای صاحبان حیوانات خانگی مبتدی هستند. این پرندگان با طیف وسیعی از محیط‌ها سازگار هستند، در مراقبت روزانه چندان سختگیر نیستند و می‌توان آن‌ها را آموزش داد تا دستی شوند. بعضی مرغ عشق‌ها می‌تواند کلمات، عبارات یا صداهای تکراری را تقلید کند. اکثر خانواده‌ها متوجه می‌شوند که این پرندگان یک مکمل خوشایند و عضوی دلنشین برای خانه‌شان هستند. اگر در زمینه نگهداری از این پرندگان نیاز به راهنمایی بیشتر دارید، می‌توانید از مشاوره دامپزشکی پلتفرم پت بوم کمک بگیرید.
منابع: petmd.com | bushheritage.org.au | thesprucepets.com
سوالات متداول
خاستگاه مرغ عشق‌ها کجاست؟
مرغ عشق‌ها بومی استرالیا هستند و از این سرزمین شگفت‌انگیز سرچشمه می‌گیرند.
آیا مرغ عشق‌ها می‌توانند صحبت کنند؟
بله! مرغ عشق‌ها سوت می‌زنند، و همچنین کلماتی را که والدین حیوان خانگی برایشان تکرار کرده است تقلید می‌کنند.
طول عمر مرغ عشق‌ها چقدر است؟
مرغ عشق‌ها طول عمری بین 10 تا 12 سال دارند.
آیا نیاز دارید با دامپزشک صحبت کنید؟
ارتباط تلفنی و چت با دامپزشکان پت بوم به‌صورت شبانه‌روزی، برای دریافت مشاوره روی دکمه زیر کلیک کنید.
بدون دیدگاه